کلاهبرداری از طریق ICOهای جعلی (Initial Coin Offering)
ICO (عرضه اولیه سکه) یکی از روشهای محبوب جذب سرمایه در دنیای رمزارزها است که طی آن، پروژهها برای توسعه محصول یا خدمات خود، توکنهایی را به سرمایهگذاران میفروشند. با این حال، این ابزار قانونی در بسیاری موارد بهوسیله کلاهبرداران مورد سوءاستفاده قرار میگیرد. ICOهای جعلی پروژههایی هستند که بدون قصد واقعی برای توسعه محصول یا خدمت، سرمایهگذاران را فریب داده و سرمایههای آنان را سرقت میکنند.
ویژگیهای کلاهبرداریهای ICO جعلی
- وعدههای غیرواقعی:
کلاهبرداران معمولاً وعدههای اغراقآمیزی مانند سودهای کلان، فناوریهای انقلابی، یا حل مشکلات بزرگ جهانی میدهند.
- تیمهای ناشناس یا غیرواقعی:
بسیاری از ICOهای جعلی اطلاعات کمی درباره اعضای تیم ارائه میدهند یا از هویتهای جعلی و تصاویر دزدی استفاده میکنند.
- نبود محصول یا فناوری واقعی:
کلاهبرداران معمولاً هیچ محصول واقعی ندارند و تنها یک وایتپیپر (Whitepaper) سطحی یا ناقص ارائه میکنند.
- عدم شفافیت در استفاده از سرمایه:
ICOهای جعلی توضیح شفافی درباره نحوه استفاده از سرمایه جمعآوریشده نمیدهند و برنامه مشخصی برای توسعه پروژه ندارند.
- فوریت ساختگی برای سرمایهگذاری:
کلاهبرداران معمولاً با ایجاد فشار زمانی (مانند “فرصت محدود” یا “تنها ۲۴ ساعت برای سرمایهگذاری”) سرمایهگذاران را به تصمیمگیری عجولانه وادار میکنند.
- سایتها و کانالهای جعلی:
ICOهای جعلی معمولاً از وبسایتهای جذاب اما سطحی، آدرسهای ایمیل غیررسمی، و کانالهای جعلی در شبکههای اجتماعی استفاده میکنند.
چند نمونه واقعی از کلاهبرداریهای ICO جعلی
- Pincoin و iFan:
این پروژهها وعده سودهای بالا و بازگشت سریع سرمایه را میدادند. در نهایت، پس از جذب حدود ۶۶۰ میلیون دلار، گردانندگان ناپدید شدند.
- Centra Tech:
این ICO جعلی ادعا میکرد با شرکتهایی مانند Visa و Mastercard همکاری دارد. بعد از جمعآوری ۳۲ میلیون دلار، مشخص شد که این ادعاها کاملاً دروغ بودهاند.
- Prodeum:
این پروژه با وعده تغییر صنعت محصولات کشاورزی وارد بازار شد، اما پس از جمعآوری سرمایه اندکی، وبسایت خود را بسته و تنها کلمه “penis” روی سایت باقی گذاشت، که به نمادی از شوخی با سرمایهگذاران تبدیل شد.
چگونه ICOهای جعلی را شناسایی کنیم؟
- بررسی دقیق تیم پروژه:
مشخصات اعضای تیم، سوابق آنها، و لینکهای مرتبط (مانند پروفایل لینکدین) را بررسی کنید. اگر اطلاعات تیم ناشناس یا نامعتبر باشد، احتمال کلاهبرداری وجود دارد.
- مطالعه وایتپیپر (Whitepaper):
وایتپیپر باید شامل توضیحات دقیق درباره مشکل، راهحل، فناوری، برنامه مالی، و نحوه استفاده از سرمایه باشد. وایتپیپر سطحی یا مبهم میتواند نشانهای از جعلی بودن پروژه باشد.
- بررسی شفافیت پروژه:
پروژه باید شفاف باشد و اطلاعات کاملی درباره اهداف، جدول زمانی، و نحوه استفاده از سرمایه ارائه دهد.
- اعتبارسنجی قراردادهای هوشمند:
اگر ICO ادعا میکند از قرارداد هوشمند استفاده میکند، کد آن را بررسی کنید یا از متخصصان کمک بگیرید.
- بررسی جامعه پروژه (Community):
وجود فعالیت واقعی در شبکههای اجتماعی و ارتباطات شفاف با سرمایهگذاران میتواند نشانهای از اعتبار پروژه باشد. پروژههایی با دنبالکنندگان خریداریشده یا تعاملات مصنوعی در شبکههای اجتماعی مشکوک هستند.
- استفاده از پلتفرمهای معتبر:
پلتفرمهای شناختهشده مانند CoinList، Binance Launchpad، یا ICO Drops میتوانند پروژههای معتبرتری را معرفی کنند.
راهکارهای پیشگیری از کلاهبرداری ICOهای جعلی
- تحقیق کامل قبل از سرمایهگذاری:
قبل از سرمایهگذاری، تحقیق کامل درباره پروژه، تیم، فناوری، و اهداف آن انجام دهید.
- عدم اعتماد به وعدههای سود بالا:
هیچ پروژه معتبری نمیتواند سودهای نجومی و تضمینی ارائه دهد.
- مشورت با متخصصان:
از مشاوران یا متخصصان حوزه رمزارزها برای بررسی پروژهها کمک بگیرید.
- سرمایهگذاری محدود:
هرگز تمام سرمایه خود را در یک پروژه واحد سرمایهگذاری نکنید و از تنوعبخشی در سرمایهگذاریهای خود استفاده کنید.
- استفاده از کیفپولهای امن:
اگر تصمیم به سرمایهگذاری دارید، از کیفپولهای مطمئن برای نگهداری توکنهای خود استفاده کنید.