جرم جاسوسی سایبری و اینترنتی در ایران به عنوان یکی از مصادیق جرایم سایبری شناخته می‌شود و در قوانین مربوط به فضای مجازی و امنیت ملی تعریف شده است. این جرم به فعالیت‌هایی اشاره دارد که با هدف دسترسی غیرمجاز به اطلاعات محرمانه، امنیتی یا حیاتی کشور از طریق ابزارهای الکترونیکی و فناوری‌های اطلاعاتی صورت می‌گیرد.

تعریف و انواع جاسوسی سایبری

جاسوسی سایبری به معنای دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس و حیاتی از طریق نفوذ به سامانه‌های رایانه‌ای و شبکه‌های ارتباطی است. این نوع جاسوسی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1. دسترسی به اطلاعات امنیتی و نظامی: تلاش برای نفوذ به شبکه‌های دولتی، نظامی و اطلاعاتی.
2. جاسوسی صنعتی: سرقت اطلاعات تجاری، صنعتی یا فناوری که به شرکت‌های داخلی و اقتصاد ملی آسیب می‌زند.
3. سرقت داده‌های شخصی: دسترسی به داده‌های شخصی شهروندان برای اهداف سیاسی یا اقتصادی.

مجازات جاسوسی سایبری در قوانین ایران

در ایران، جرم جاسوسی سایبری به موجب قوانین مختلف از جمله قانون جرایم رایانه‌ای و قانون مجازات اسلامی مجازات‌های سنگینی دارد. این مجازات‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

1. ماده ۷۳۱ قانون مجازات اسلامی: هرگونه دسترسی غیرمجاز به داده‌های سری یا محرمانه که به امنیت کشور آسیب وارد کند، مستوجب مجازات حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی است.
2. قانون جرایم رایانه‌ای: بر اساس این قانون، هرگونه نفوذ به سامانه‌های رایانه‌ای و شبکه‌های دولتی یا نظامی با هدف جاسوسی یا دستیابی به اطلاعات ممنوع و جرم تلقی می‌شود و مجازات آن بسته به نوع جرم، حبس طولانی‌مدت و جریمه‌های نقدی خواهد بود.
3. قانون مجازات اخلال‌گران در امنیت: اگر جاسوسی سایبری به گونه‌ای باشد که موجب تهدید جدی امنیت ملی شود، ممکن است مشمول مجازات‌های سنگین‌تر از جمله اعدام یا حبس ابد گردد.