جرم نقض حریم خصوصی و اطلاعات شخصی

نقض حریم خصوصی و اطلاعات شخصی به هرگونه دسترسی، جمع‌آوری، ذخیره، استفاده، افشا یا انتشار غیرمجاز داده‌های شخصی افراد اطلاق می‌شود. این نوع جرم در فضای مجازی و دیجیتال به دلیل ماهیت گسترده و دسترسی آسان به اطلاعات، یکی از مهم‌ترین جرایم سایبری به شمار می‌آید.

انواع نقض حریم خصوصی و اطلاعات شخصی

1. دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی
   شامل دسترسی غیرقانونی به حساب‌های کاربری، ایمیل، پیام‌ها، تصاویر یا فایل‌های خصوصی افراد.
2. انتشار غیرمجاز اطلاعات شخصی
   افشای اطلاعات خصوصی افراد بدون رضایت آن‌ها، مانند تصاویر، ویدیوها، مکالمات یا اطلاعات محرمانه.
3. سرقت اطلاعات هویتی
   استفاده از اطلاعات شخصی دیگران (مانند نام، شماره ملی یا اطلاعات بانکی) برای ارتکاب جرم یا کلاهبرداری.
4. شنود و ضبط غیرمجاز مکالمات
   هرگونه اقدام به ضبط، شنود یا افشای مکالمات خصوصی بدون رضایت طرفین.
5. جاسوسی از طریق بدافزار
   نصب بدافزار روی دستگاه‌های افراد برای دسترسی غیرمجاز به اطلاعات، تصاویر یا مکالمات آن‌ها.

قوانین و مجازات‌های نقض حریم خصوصی در ایران

در ایران، قانون جرایم رایانه‌ای و قانون مجازات اسلامی به‌طور مستقیم به موضوع نقض حریم خصوصی پرداخته و برای مرتکبان این جرم مجازات‌هایی تعیین کرده‌اند.

1. ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای

هر کس به‌طور غیرمجاز اقدام به دسترسی، ضبط، ذخیره، پردازش یا افشای داده‌های خصوصی افراد نماید، به مجازات زیر محکوم می‌شود:

• حبس از ۹۱ روز تا یک سال
• جزای نقدی از ۵ میلیون تا ۲۰ میلیون ریال
• یا هر دو مجازات

2. ماده ۱۷ قانون جرایم رایانه‌ای

هر کس به‌طور غیرمجاز، داده‌های محتویات خصوصی دیگران را منتشر یا در دسترس دیگران قرار دهد، به مجازات زیر محکوم خواهد شد:

• حبس از ۹۱ روز تا دو سال
• جزای نقدی از ۵ میلیون تا ۴۰ میلیون ریال
• یا هر دو مجازات

3. ماده ۵۸۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

کارکنان دولتی که بدون اجازه وارد حریم خصوصی افراد شوند یا مکاتبات آن‌ها را افشا کنند، به حبس از یک تا سه سال یا جزای نقدی محکوم می‌شوند.

4. ماده ۱۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری

حریم خصوصی افراد باید در تمامی مراحل دادرسی مورد احترام قرار گیرد و هرگونه تعرض به آن ممنوع است.