جرم نقض حق اختراع و علائم تجاری
نقض حق اختراع و علائم تجاری زمانی رخ میدهد که فرد یا نهادی بدون کسب اجازه از صاحب حق، اقدام به تولید، استفاده، عرضه، یا فروش محصول یا خدماتی کند که تحت حمایت یک حق اختراع یا علامت تجاری ثبتشده قرار دارد. این عمل در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، جرم بوده و برای آن مجازاتهای مدنی و کیفری تعیین شده است.
مصادیق نقض حق اختراع
- تولید و فروش محصول ثبتشده
- تولید، عرضه، یا فروش محصولی که حقوق آن قبلاً به نام مخترع ثبت شده است، بدون کسب اجازه از وی.
- استفاده از فرآیند ثبتشده
- استفاده از فرآیندهای صنعتی یا تجاری که تحت یک حق اختراع قرار دارد.
- تقلید یا بهرهبرداری غیرقانونی از فناوری ثبتشده
- کپیکردن فناوریهای نوآورانه که بهعنوان اختراع ثبت شدهاند، بدون اخذ مجوز.
مصادیق نقض علائم تجاری
- استفاده از علامت تجاری ثبتشده بدون اجازه
- استفاده از نام یا نماد تجاری ثبتشده بر روی کالاها یا خدمات بدون اجازه صاحب آن.
- تولید محصولات با علائم تجاری مشابه یا تقلبی
- تولید و عرضه کالاهایی با استفاده از علائم تجاری مشابه بهمنظور گمراه کردن مصرفکنندگان.
- فروش محصولات تقلبی
- توزیع و فروش محصولاتی که دارای علائم تجاری ثبتشده بهصورت غیرقانونی هستند.
قوانین و مجازاتهای نقض حق اختراع و علائم تجاری در ایران
- قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری (مصوب ۱۳۸۶)
طبق این قانون:
- هرگونه بهرهبرداری از اختراع یا علامت تجاری ثبتشده، بدون اجازه صاحب حق، جرم است و قابل پیگرد قانونی میباشد.
مجازات نقض حق اختراع
طبق ماده ۶۰ این قانون:
- حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه
- جزای نقدی از ۱۰ میلیون ریال تا ۵۰ میلیون ریال
- یا هر دو مجازات
همچنین، متخلف باید خسارتهای وارده به صاحب حق را جبران کند.
مجازات نقض علائم تجاری
طبق ماده ۶۱ این قانون:
- حبس از ۳ ماه تا یک سال
- جزای نقدی از ۱۰ میلیون ریال تا ۵۰ میلیون ریال
- یا هر دو مجازات
- علاوه بر این، کالاهای تقلبی توقیف و از بازار جمعآوری میشوند.