جرم سرقت اطلاعات
سرقت اطلاعات در فضای مجازی به معنای دسترسی غیرمجاز به دادههای محرمانه، خصوصی یا تجاری دیگران و استفاده یا انتشار آنها بدون اجازه مالک است. این جرم به دلیل پیامدهای سنگین آن، از جمله تهدید امنیت فردی، سازمانی و ملی، در دسته جرایم سایبری مهم قرار میگیرد و قانونگذار برای آن مجازاتهای سنگینی در نظر گرفته است.
انواع سرقت اطلاعات
- سرقت اطلاعات شخصی
- مانند سرقت اطلاعات هویتی، ایمیلها، پیامها، تصاویر و فیلمهای خصوصی افراد.
- سرقت اطلاعات بانکی
- شامل سرقت شماره کارتهای بانکی، رمزهای عبور، اطلاعات حسابهای بانکی و سوءاستفاده از آنها.
- سرقت اطلاعات تجاری و محرمانه سازمانها
- شامل دسترسی غیرمجاز به اسناد و دادههای محرمانه شرکتها و سازمانها با هدف سوءاستفاده یا فروش این اطلاعات.
- سرقت دادههای پزشکی و درمانی
- دسترسی به اطلاعات پزشکی بیماران و سوءاستفاده از آنها برای اهداف غیرقانونی.
روشهای متداول سرقت اطلاعات
- حملات فیشینگ (Phishing)
فریب کاربران از طریق ایمیلها یا پیامهای جعلی برای به دست آوردن اطلاعات حساس آنها.
- حملات بدافزاری
استفاده از بدافزارها برای سرقت اطلاعات از دستگاههای قربانی.
- دسترسی غیرمجاز به سامانهها
نفوذ به سامانههای رایانهای یا شبکههای سازمانی از طریق آسیبپذیریهای امنیتی.
- شنود غیرمجاز
رهگیری ارتباطات دیجیتال مانند ایمیلها و پیامها برای دستیابی به اطلاعات حساس.
قوانین و مجازاتهای مرتبط با سرقت اطلاعات
- ماده ۷۲۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
هرگونه دسترسی غیرمجاز به دادهها و سامانههای رایانهای جرم محسوب میشود.
مجازات:
- حبس از ۹۱ روز تا یک سال
- یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۲۰ میلیون ریال
- یا هر دو مجازات
- ماده ۷۳۰ قانون جرایم رایانهای
هرکس بهصورت غیرمجاز دادههای رایانهای را کپی، حذف، تغییر یا انتقال دهد، به مجازاتهای زیر محکوم میشود:
مجازات:
- حبس از ۶ ماه تا ۲ سال
- یا جزای نقدی از ۱۰ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال
- ماده ۷۳۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
اگر دسترسی غیرمجاز به دادههای رایانهای منجر به سوءاستفاده و ضرر به مالک اطلاعات شود، جرم محسوب شده و مشمول مجازاتهای سنگینتری خواهد بود.
مجازات:
- حبس از ۱ تا ۵ سال
- یا جزای نقدی سنگین
- یا هر دو